BERCHEM, 1 juni – Elk jaar reikt Infopunt Publieke Ruimte een onderscheiding uit aan de ‘beste’ openbare ruimte van Vlaanderen en Brussel. De Prijs Publieke Ruimte is een erkenning voor goed opdrachtgeverschap en voor een kwaliteitsvol ontwerp en vakkundige uitvoering van het project. Tijdens het online Congres Publieke Ruimte op 1 juni vielen Tongeren en Rijmenam in de prijzen. Burgemeester Dewael en administrateur-generaal Bernard De Potter van de Vlaamse Milieumaatschappij namen de onderscheiding in ontvangst voor de herinrichting van stadspark De Motten en de openlegging van de Jeker in Tongeren. Schepen Mieke Van den Brande (gemeente Bonheiden) en Danny Baeten (directeur Procesinnovatie, Aquafin) werden in de bloemetjes gezet voor de heraangelegde dorpskern van Rijmenam. Gent ging aan de haal met de prijs van het publiek.
Zes nominaties
Uit 41 inzendingen nomineerde een vakjury zes projecten voor de jaarlijkse Prijs Publieke Ruimte, drie in de categorie ‘stedelijke projecten’ en drie ‘landelijke projecten’.
In de eerste categorie gingen twee nominaties naar Gent waar de openlegging van de Nederschelde en de herinrichting van het dorpscentrum van Drongen in de smaak van de jury vielen. De derde nominatie was voor het Tongerse stadspark De Motten. Bij de landelijke projecten liet de jury zijn oog vallen op Wachtebeke, waar het voormalige stationsplein is omgevormd tot een buurtpark, op Kontich dat de Edegemsesteenweg transformeerde tot een hemelwateras en ten slotte op de smaakvol heraangelegde dorpskern van Rijmenam.
Juryvoorzitter Jan Vilain (Infopunt Publieke Ruimte): “De pandemie en de gezondheidscrisis die daarvan het gevolg is, heeft het belang van buurtkwaliteit blootgelegd. De nood aan sociale contacten, aan bewegings- en ontspanningsmogelijkheden in eigen omgeving werd opeens tastbaar voor iedereen. Die openbare ruimte biedt ook oplossingen voor andere uitdagingen, waartegen geen vaccin bestaat. Dat komt in elk van deze nominaties tot uiting.”
Infopunt Publiek Ruimte benadrukt met deze jaarlijkse onderscheiding dat steden en gemeenten zelf haalbare maatregelen kunnen nemen: bomen die verkoeling bieden als antwoord op hitte-eilanden; voetgangerszones en hoogwaardige fietsinfrastructuur als antwoord op verkeerscongestie, luchtvervuiling en lawaaioverlast; ontharding als antwoord op verdroging; verwildering als antwoord op biodiversiteitsverlies, beweegkansen als antwoord op obesitas en vergrijzing; meervoudig gebruik als antwoord op segregatie, korte voedselketens als antwoord op overconsumptie; verweving als antwoord op verdichting.
Jan Vilain: “Een doordachte aanpak en inrichting van de publieke ruimte, met de blik op lange termijn is meer dan ooit aan de orde om de leefkwaliteit van iedereen te verhogen.”
Tongeren creëert ruimte rond de Jeker
De rivier de Jeker was gedurende 65 jaar verdwenen uit de binnenstad van Tongeren en het stadspark De Motten. Nu is het park heringericht, de versnippering is weggewerkt, de verharding is teruggeschroefd. De Stad Tongeren en de Vlaamse Milieumaatschappij zijn erin geslaagd om op vijf jaar tijd het traject van masterplan tot realisatie te doorlopen. Jan Vilain: “De openlegging van de Jeker was aanleiding voor een integrale aanpak van het stadspark, waar sport, ontspanning en beleving centraal staan. De moderne parkaanleg met integratie van historische elementen zorgt voor een mooi contrast Er zijn drastische mobiliteitskeuzes gemaakt ten voordele van de rust in de omgeving en de overgang tussen het park en de omringende woonomgeving. De Motten is een toonbeeld van een geslaagd hedendaags stadspark.”
Rijmenam, parel aan de Dijle
De herinrichting van haar kern bewijst dat Rijmenam op duurzame wijze dorp kan zijn met een kwalitatieve leefomgeving en een prachtige beeldruimte. De dorpsbewoners zijn blij met het resultaat. Rijmenam is weer de parel aan de Dijle.
Jan Vilain: “Bij de herinrichting van Rijmenam ging veel aandacht naar de herwaardering van het authentieke dorpskarakter. De heraanleg heeft een hoge beeldkwaliteit waarbij straatmeubilair, verhardingen en beplanting in harmonie zijn. Het veelvuldig toepassen van vaste planten in openbare ruimten is vernieuwend en fleurt het dorp letterlijk op.”
De jury waardeert de samenwerking tussen het gemeentebestuur, Pidpa en Aquafin waarbij veel aandacht ging naar hemelwaterinfiltratie in het openbaar domein.
Publieksprijs voor Drongenplein (Gent)
Naast de onderscheiding van de jury, is er ook de Publieksprijs Publieke Ruimte. Tot 30 mei kon het publiek online stemmen voor alle genomineerden. 2862 mensen maakten hun favoriet kenbaar. De Gentenaars zijn het meest trots op hun publieke ruimte en katapulteerden de herinrichting van het Drongenplein naar de eerste plaats.
Het dorpsplein van Drongen is na een intensief participatietraject een aantrekkelijk groen plein geworden. Waar decennialang een versteende parking het dorpsgezicht bepaalde, kunnen Drongenaars nu aangenaam vertoeven tussen de beschermde bomenkrans, met wandelpaden en bankjes. Tegelijk was het een uitdaging om dit groene plein zo in te richten dat de jaarlijkse evenementen er kunnen plaatsvinden.
Infopunt Publieke Ruimte is het kenniscentrum voor openbare ruimte van de Voetgangersbeweging vzw en aanspreekpunt voor professionelen, beleidsmakers en burgers die meer willen doen met hun leefomgeving.
Infopunt Publieke Ruimte vertegenwoordigt 150 Vlaamse steden en gemeenten, provinciale en gewestelijke overheidsinstellingen en private ondernemingen en organisaties die actief zijn op gebied van openbare ruimte.
Meer informatie via over het lidmaatschap >
Inschrijven op de nieuwsbrief van Infopunt Publieke Ruimte >